Lesson 13: NA KHEMPEUH A THAK IN KA BAWL HI
Lesson 13 March 23 – 29
NA KHEMPEUH A THAK IN KA BAWL HI
Tukaal sung sim ding: Mang 19:6- 9; John 14:1-3; Mang 19:11-16; Mang 20:1,3; Jer. 4:23- 26; Mang 20:4-15; 21:2,8.
KAMNGAH: Tokhom tungah a tupa in, “Tu in na khempeuh a thakin kabawl hi,” ci hi. Mangmuhna 21:5.
Hun nunung Babylon kisiatna pen, a nasep khoppih lampial pawlpi biakna’ a dingin thusia a hi ding hi. Pasian’ mite a dingin, thupha lungdamna (Mang 19:1- 7) hi. Leitung kumpi te in, misiangtho te a bawlsiat na dingin, Babylon in lamhonsak in (Mang 18:14) hi. Hih gal lianmahmah a kisiatna in, a thuman Pasian’ mite a dingin suahtakna hi. Tua Babylon kisiatna in, Seal ngana sung a Pasin’ mite’n a thungetna uh a ngah uh hi. “Aw Topa aw, bangtan sawtlai ding hiam” (Mang 6:10) ci a, Abel hunpan kipan hunbei dong a Pasian’ mite kahna (Late 75:5; Hab. 1: 2; Dan. 12:6,7) aw te a hihi. Mangmuhna lai in, Pasian mite’ thuakna bawlsiatna te tawp taktak ding cih hong kamciamzo hi. Khazih in, a mite tawntung vantung gampan hongmuak ding hun hi ta hi. Mangmuhna lai a zomtengah, Hun nunung Babylon kisiatna, Satan leh gitloh khempeuh a kisiatna hong lak hi. Tua baanah, Pasian tawntung vantung gamthak lim leh meel zong i mu ta hi.
SUNDAY March 24
Tuuno Mopawi Nitak An
Mangmuhna 19:6-9 leh John 14:1-3 simkhawm lecin, Mopawi nitak an in Khazih leh a mite sawtpi tak kinga a hihna hong bangci lak hiam?
……………………………………………………………………………………………………………………
A beisa kum 2000 lai in, Khazih in, a mopawi ah nungzui sam dingin, vantunginn nusia (Mate 22) hi. “Khuapi siangtho Jerusalem thak pen ‘Monu Tuuno’ zi ki ci hi. Mangmuhna in Pasian’ mite pen, mopawi siim Lengla (Mang 19:9) ci hi. Lengla a hih leh, “Mo” hi thei lo ding hi.
Mate 22, gentehna ah, tua mopawi vaimah om a, mopawi madiak in, dawpkholh thu khenna om phot hi. Mopawi kipatma in, kumpipa hong pai a, lengla te’n mopawi puan, Tuuno sisan sungah sawpsiang leh sawploh sittel dingin (Mate 22:11; Mang 7:14) hongpai hi. E G White, Kidona Lianpi, lai 426 – 428. Mo man Calvary mual ah a piakkhit ciangin, a lengla te a ding inn (John 14:2,3) bawlsak dingin ciahkik a, Lengla te’n, ama hong paikik ding ngakin om uh hi. Leitung bei ciangin Amah hong paikik in, a Pa’ inn ah hong ciahpih ding hi.
Mang 19:8 ah, Khazih in, puanpaak sitset a Mo pia hi. Hih i muh teh, mopawi siim lengla peuhmah in, gamtat thaman bangmah ngenlo uh hi. “Puanhoih a siangtho, a taang” cihciangin “mi siangtho te’ hoihna,” Khazih tawh kipawl a, amau sung anuntak manin a ngahuh a hihi. Amaute in “Pasian thukham lenkip in, Zeisu teci panna nei uh hi (Mang 14:12). Mopawi hongsiim Lengla khatpa in, mopawipuan silhlo a, ama puanmah silhlel a hih manin, kumpipa in amah hawlkhia (Mate 22:1-14) hi.
Mangmuhna 3 : 18 na in, Khazih’ dikna puanpaak, upna leh Khasiangtho Mitzaa te pen, hun nunung Pasian’ mit i kisap penpen a hihna hong lak hi. Laodicea pawlpi in, tuate Zeisu kiangpan lei ding a, eite kicinlohna khempeuh tawh khek in, ama’ thu mang in agupkhiatna muang ding hi hang.
I sepna in hong gumlo hi mah taleh, na nuntak hunsung bang hoihna teng na bawlbawl hiam?
MONDAY March 25
Armageddon Tawp
Mangmuhna 19:11- 16 simin. Sakolkaang tuangpa min bang hiam? A kamsungpan namsauhiam paikhia cih in bang a cihna hiam? Hun nunungah i zawhna ding thu bang hong theisak hiam?
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
A khang a khang a, Pasian’ mite in a lamet uh a hi Zeisu hong kumkik ding kamciam tangtun na i mu ding hi. Zeisu mahbangin, a upna uh Pasian’ thu siksan hi. Mang 19:11-16 pen, Zeisu galzawhna : vantungah Satan a zawhna, gamlakah zo leuleu, Singlamteh ah zong zo, hong kumsukkik ciang zo lailai ding hi.
Nisuahna lam ah, khutpeekcia meeilum kkhat hong kidawk hi. Gamlapi ah meei tuamcip bangin mial bang hihi. Pasian’ mite’n theipah uh hi. Gamdai dide in en gige uh a, hong nai semsem tang semsem in, meeilum golpi hong suak hi. Meikuangpi zong hi a, a tungah sakhituihuup om hi. Galzopa hi ta a, a dah a kappa hi nawnlo hi. Vantung leitung zo a, a si a nungta te thu a khenpa a hihi. Thuman takin thukhen, galdo hi. “Vanutng galkap honpi in, Ama nungzui (Mang 19:11,14) hi. Simzawhloh vanmi siangtho te’n a kiimah phatna la sa uh hi. Van kawhawm sungah, a tulsawm sim tulsawm, a tul sim tul in a tam vanmite dim hi. Mihing laikung’ gelh zawhloh, mihing’ ngaihsutna’ phakzawhloh in vanglian lua hi.” E G White, Kidona Lianpi, 640 – 641.
2 Thess 1:8 -10 sungah, Paul in, gualzawhna lianpi tawh Khazih nihveina hong kumkik a, a langdo biakna kipawlna khempeuh leh leitung kumpite khempeuh ki susia ding a, Ama’ mi siangttho te a hihleh, suakta tawntung ding hi.
Mangmuhna 19 sungah, nitak an namnih om hi. A neu 9 na ah khat leh, aneu 17, 18 na ah khat om leuleu hi. A masa sungah na neek khak leh, a nihna ah zong nekik thei ding hi. Hih kidona lianpi sungah, misim bangci ding cihbel ngaihsut hak mahmah hi. I upna kiplet ding a thupitna leh, i sep dingte bangzah thipi hiam cih, hite’n hong hilh hiam?
TUESDAY March 26
Millenium (Kum 1000)
Mangmuhna 20:1-3 leh Jer. 4:23-26 simkhawm in. Millenium sung in, leitung bangci om ding hiam? Satan, sikkhau tawh kihen cihpen bangci daan hi ding hiam?
…………………………………………………………………………………………………………………..
Millenium (kum 1000) hunpen, Zeisu hong kumkikna tawh kipan hi. Satan leh a pawlte sikkhau in kihen hi. Kihen cihpen limpua hi a, khalam peuhmah sikkhau a hentheih hilo hi. Gimna te in migilo khempeuh sulum khin a hih manin, leitung in, Pasian bawlcil lai a hawmpi mah bangkik (Pian 1:2) hi. Tuabangin kum1000 sung, Satan ki omsak hi. Khem ding bawlsiat ding mi khatzong omlo hi. Tua sungteng in, a beisa a Pasian a langdo na te a gitlohna te uh thaman ngah a hihlam uh phawk kik hi.
Mangmuhna 20:4- 15 sim lecin, Millenium sungteng misiangtho te koi ah om ding hiam?
Misiangtho te in, millenium (kumtulkhat) sung vantung Khazih bawlsa innpi sungah mang dinguh hi. Kumpi leh Siampi hi ta uh a, leitung mite tungah thukhen uh hi. Zeisu in, “tokhom sawm leh nih tungah tu in, Israel minam sawm leh nih te tungah thu khen uh hi” (Mate 19:28) ci hi. Paul in zong leitung thu a khen ding (1 Cor. 6:2,3) ci hi. Hih thukhenna in, Pasian thumaan a hihna honglak hi. Pasian muanlahna, lunghianna cihte, Satan in, a khang a khang in, mite’ lungsim sungah omsak den hi. Millenium sungtengin, gupngahlo mite vai, tellohna, lunghianna, dotnop khempeuh, kicingtak a kikupna om ding hi. Millenium beikuan ciangin tua kikupna sa bangin, Pasian in, thumaantak tawh thukhen ding hi. Satan hong khelbawlna khempeuh leh lunghianna khempeuh misiangtho te’n telmuh mahmah dinguh hi. Pasian in thumaan hi ci in misiangtho te’n teci pangta ding uh hi.
Dotnop neilo om se ding maw, tu laitaklian in i dawntheihloh phial ding te? Tua ni ciang in, Pasian in tua dotna khempeuh hong dawngkhin ding cih Pasian omzia bangci muh na hiam?
WEDNESDAY March 27
“Vanthak leh Leithak”
Mawhna a beisiang khitciangin, hih leitungpen, misiangthote omna dingin kipuahpha ding cileng, bang cidaan a hi tam maw?
John inbel, “Vanthak leh leithak” (Mang 21:1) mu hi. Laisiangtho in vantung thuapthum in khen a : vandumpi, aksi te omna van, Pasian omna van (2 Cor.12:2) ci hi. Mangmuhna 21:1 na ah Johnin lei’ maitang mu a, a kisia leimaitang pi in,Pasian omna’ng piang theilo (Mang 20: 11) hi. “Thak” cih kammal pen Greekpau in “ kainos” hi a, a luipi puahpha hilo, quality thak a bawl ci hi. Meitawh nasiatak a, sawpsiang khitteh, a piancil lai a banglian a (2 Pet 3:10,13) bawlkik ci hi.
A masapen a John lunglut mahmah khatpen, tuipi om nawnlo hi. Tuabang a hih theihna ding a, John pen, Patmos tuikulh tung a ki omsak a, tuibekin amah kiim-um cipin, mipi te tawh tua tuipi in khenkhia a hih manin, tuipi mah lunglut masapen pah hi. Tuipi om nawnloh pen, John a dingin, a unau sanggamte tawh kikhen na thuaksiatna te vengsak hi.
Mangmuhna 21:2- 8 leh 7:15 – 17 sim lecin, leithak leh Piancil 2 sung a Edenhuan tegeel kibatna bangtneg hiam?
…………………………………………………………………………………………………………………….
Pasian eite tawh omkhawm in, thuaksiatna leh sihna omlo nuntakna, hong kamciam ngiat hi. “Pasian biakinn” eite lakah om ding a, (Mang 21:3) Pasian eite lakah a ten manin, nopna kidim ding hi. Pasian omna hingin: khitui luanna, sihna, dahna, kahna, natna cihbang mawhna guu khempeuh beisiang ding hi. “A lui nate beimang khin hi” (Mang 21:4). Hihvai pen, Mary leh Martha te in, a theihkhit lam, a sanggampa Lazarus sihlai in amau te in, ‘Topa aw, nang om lecin, ka sanggampa si lo ding hi” (John 11:21) na ci uih hi. Khazih omna munah sihna omtheilo cih tua numei unau te’n theikhin uh hi. Tuamah bangin, Pasian omna leitungthak ah, tuate khempeuh pan suahtakna lungmuan om hi. Tua in eite a dingin lametna lianpi hi a, Khazih’ sisan tawh seal a kitumsa a hihi.
Leitungthak ah a thak in omtheih ding cih thu in, eite a dingin, banghangin i upna laigil hi thei hiam? Tua omlo in ei a ding bang hoihna om thei ding hiam?
THURSDAY March 28
Jerusalem Thak
Leitungthak i khuapi pen, Jerusalem thak hi, John in ci hi. Jerusalem khuathak sungah mite a teenuh teh, omdan, tendan te khempeuhpen, mihing lungsim ngaihsutna i bat zawh (1 Cor. 2:9) hilo hi.
Mangmuhna 21:9-21 sim in. Jerusalem pualam a kimkot omzia bangci dan hiam?
……………………………………………………………………………………………………………………
Jerusalem thakpen, Tuuno’ zii “mo” kici hi. Khazih in, a misiangtho te a ding a bawlkholh mun (John 14:1- 3) a hihi. Khuapi umna sang mahmah a, kiu khatah kongpi 4, kiu 4 ciang kongpi 12 hi a, mun khempeuhpan lut theih kawikawi hi. Leitung khempeuh huamin, Pasianin hong ompih cihna hi.
A dung, a vai, a tung kikim sitset in, kibik (cubic) hi sinsen a : a kimkot furlong 12,000 pha hi. Tua kibik in, ninghiam12 nei a, tua ninghiam 12 tengin, sihna ciam hetlo in laktohna a ngah ding misiangtho 144,000 te limpua hi. Laisiangtholui hunlai in, biakbukah siangthopen mun in, cubic (1 Kumpi 6 : 20) hi sinsen hi. Tua khuathakin, Pasian biakna munlai pi hi ding hi.
Mangmuhna 21:21-22: 5. Khuapi sunga om bangte khawngin Eden huan hong phawksak hiam? Tua khuathak ah samsiatna om nawnlo ding cih kamciamin bangzah in kician nasa hiam?
…………………………………………………………………………………………………………………….
Jerusalem khuathak ah a kician penpen hoihna in, Pasian tokhomnuai pan a hong lungkhia nuntakna guntui (Piancil 2:10) a hihi. Babylon gungei a, sila a kiman, Pasian’ mite in lungzuang khawngai a, a tut uh (Late 137) tawh enkaak leng : nuntakna gungei ah, Pasian’ mi siangtho te in, a innte uh lam dinguh hi.
Nuntakna gunpi langkhat tuakpan, nuntakna singkung po a, a tehte in, “mihingte a ding damna” (Mang 22:2) a hihi. Natna omlo ding cih nungsang, damna hi cih teh, natna tawh kisai khollo hi. Khang tawntung a mawhna i suksiatsa na khempeuh dam khinzo hi cihna hi. Gupngah mite khempeuh in, Pasian innkuan te hi ta uh hi.
FRIDAY March 29
Ngaihsutbeh Ding
E G White lai “Mopawipuan silhlo” cih thulu simin, Christ Object Lesson laimai 307 – 319. “Kidona Tawp” thulu Kidona Lianpi laimai 662 – 678.
Mangmuhna lai sung a, Zeisu’ nihveina vangliatna minthanna tawh hong pai ding, a gam hong tungding a, a mo tawh Amah, a tawntung a ding kigawm ta ding cih thu in, a thu laigil a hihi.
Zeisu hong paibaih ding cih thu in, a masapen thupipen hi a, a nihna ah, tua hong paikik ding eite’n ngak i hihna a hihi. I ngak kawmin, Mangmuhna khiatna te ngaihsun in, a tangtun gaih mateng simphapha ding hi hang. Tua hun i ngak kawmin, leitung nate enlo zaw in, eite’ lam-etpa tungah i mit suanzaw ding hi hang. Mangmuhna Khazih in, mikhempeuh a dingin, a kician mello nuntakna sungah lam-etna kidimsak hi. Leitung mailam thu te, Amah’n len a, i mailam thute Ama’ khut sungah om hi.
Amah leitungah hong kimsukkik madeuh in, lungdamthu i tangko ding zong hong phawksak hi. Amah i ngak pen, thu beisa hilo a, thu nungta a hihi. Khasiangtho leh Mo in “Hong pai un” (Mang 22:17) ci in hong sam hi. Tua sapna dawngciat ni. Tua in lungdam na thu hi a, leitung mite tungah i tangko ding hi.
KIKUP DING DOTNATE
- Millenium leh migilote tung thukhenna te ngaihsun in. Gupngah mi siangtho te’n, a dotna khempeuh a ngah uh hi. Guploh te bek in a mawhnadaan uh thuak ding uh hi. Tua in, Pasian’ omzia bang hong lak hiam?
- Mangmuhna 1:3 in, thu a za, a sim, a don, a zui mite a ding thupha hong kamciam hi. Hih Mang-muhna lai nasim ciangin, na don na zuih ding bang khawngteng na mu hiam?