
Lai Siangtho Thak Pawlpi sung Nasepna
Lesson 9: Lai Siangtho Thak Pawlpi sung Nasepna
August 24- 30
Sabbath Nitaklam August 24
Tukaalsung sim ding: Acts 2:42-47; 4: 3-37; Matt. 25:38, 40; Acts 9:36; 2 Cor. 8:7-15; Rom.12; James 2:1-9.
Kamngah: “Pa Pasianin a siangtho biakna citakin a ngaihsut thu in: Tagahte meigong numeite, a haksatna uh ah hoihtakin kemin, leitung siatna te tawh kisawh lo in, siangtho takin omna a hihi.” James 1:27.
Topa’ sawlna lianpi ahi (Matt. 28 : 18-20) sung ate pen, Lai Siangtho sungah Khristian te’n a theihkim thu ahi hi. Tua laimun lianpen eite Pasian nasepna mun khempeuh ah, i ngiimna bulpi hi zelzel hi. Hih kammalte zangin, Christian te’n mun khempeuh ah lungdamthu tangko kawikawi uh hi.
Tua sungah, Zeisu’n bang cipak hiam? Nungzui suaksak, tuiphum, “kong hilh sa khempeuh zuisak” (Matt. 28:20) cihi. Zeisu’n hong sawlna bangin, cimawh, a liam abai te, amau le amau ki don zolo te, donding cih sawlna pen, nungzui masate tung ah a sawlna hi a, thuthak zong hi tuanlo hi. Tuabang a zang pawlpi thakte tungtawn in, Zeisu’ hong sawlna lianpi picing i mu thei ding hi.
Sunday August 25
Veng Thak
Zeisu vantung a kahtoh khit ciangin, penticost ah, Khasiangtho hong kibuak a, thu um mite khang hanhan in, pawlpi masa te hipah in, nungzuite teekin a makaih pawlpi thak sitset in ding uhhi. Hih pawlthak pen amau thutawh bawltawm mawk mawk hilo a, Zeisu’ thuhilhna leh kamsangte thuhilhna tungtawnin a kiphut a hihi.
Acts 2:42-47 leh 4:32-37 simkhawm in. Hih sapi gamtatna bang teng hiam? Amah a omlam bangin honglak hiam? Pawlpi masa in a bang thukhunpeuh kician nei in na um hiam?
……………………………………………………………………………………………………………………
Minam thumaan leh a minam dik a hihna a lak theihloh uh manin, pawlpi in Lai Siangtho lui thuhilhna ahi “Note lakah a zawng omlo ding hi” (Thuhilhkik 15:4) ci hi. Upna lakna in zangtakpi pah uh a, mizawng a lawmte huhna dingun, leitang te zuak in, a kipantung pawlpi leh a pualam a omlai te zong natna damsakna lampan panpih uhhi (Acts 3:1-11; 5:12-16).
Hih pawlpithak pen bel, sunmang pawlpi peuh hi mawkmawklo hi. Thu ummi hong khangtoto a, ki ukna khawng zong hong kisam toto hi. A diakdiak in, nisim a mizawng huhna sum kihawm tawntung mahmah zong makai zeeksiam a kisam hi (Acts 6:1). A makaipite ahi nungzuite in Pasian’ thu hoihtak a gen nuamuh a hih manun, ki ukna dan khawng puahpha uhhi.
Pawlpi kem dingin, upa sagih a teelkhia uhhi. Pawlpi sungah, panmun tuam a kihong masapen zong hipah a: pawlpi’ Pasian’ nasepna leh teci panna a thupiitna hong lakkhia ngiat ahi hi. Moses leh David hunlai a, Pasian’ mihingte a makaihna ah, thumaan leh Pasian thu tawh kituak in a ki makaih mah bangun, hih pawlpi thak sitset in zong tuate mah a zuih kul ding hi. EGWhite, The Acts of Apostles, lai. 95.
Pawlpi masa i omdan ding upmawh in geel dih in. Tua thukhunte eite’n zong tuhunin i zang thei diam?
Monday August 26
Dorcas Nasepna lehTeci Panna
Zeisu gen bangin, pawlpi hong khang mahmah a, “Jerusalem khuasung, Judea gamsung, Samaria gamsung leh leimong dongin” (Acts 1:8) thu um thakte in Zeisu a dingin nasem uhhi.Tua te lakah, Dorcas –Tabitha zong a kici nu in Joppa khuapi ah om hi. Amah’n, puan neilo te, Zeisu cihpen thupi laak a hih manin, Zeisu adingin na a sem gige na hihi (Matt. 25:38, 40).
Dorcas’ le a nasepna te Acts 9:36 sungpan sim in. Nang nuntakna leh na nasepna te tuabang a hi thei diam? Bang cidaan in hong ki ciamteh leh na ut hiam?
……………………………………………………………………………………………………………………
Dorcas’ nasepna te tungtawnin, “nungzui” (Acts 9:36) ki cihi.A cihtakna, a tha saanna, mi a deihsakna te pen, a gamlapi panin zong ki theikim mahmah hi. Peter in Lydda khua a va hawh leh,Joppa khua mite’n, hunlopi in Dorcas in hong nusia cihthu na genuh hi (Acts 9:37-41). Joppa khua a tunlian leh, Dorcas in a na huhsa mi tampi takte’n, Peter na dawntuah uhhi. Ama bawlsa puante lak uh a, ama’ tangthu te gen ngeingai uhhi.
Peter in thu a ngetsak ciangin, hong thokik hi. Midangte huhna hangin nuntak nuam tawntung ding cihzong lungmuanna om tuanlo hi. Dorcas in nat leh sat tawh si a, Stephen zong, galhang masapen pa in (Acts 7:54-60) kithat hi.Pasian’ na sepna hangin nuntak nuampah zungzung loding a, a haksa zaw lampi khawng kitawn zaw sop thei ding hi.
Bangbang hi taleh, hih tangthu sungah, Pasian in Ama itna leh vangliatna zang in,Dorcas nuntakna leh sihna hangin ; Joppa khua mite ading huzaap khauh mahmah khat suaksak hi : “Joppa khuasung khempeuh in hih thu theikim uh a, mi tampi in, Topa a umuh hi” (Acts 9:42) ci hi.
Nang si ding hi le cin, na nasepna te pen, Dorcas nasepna te kiphawk kikkik bang in, a ki phawk kik kik ding hiam? Koici leng tangthu hoihzaw i nutsiat thei ding hiam? Dorcas in puanbawl a siam bangin, nang, bang siamna na nei hiam?
Tuesday August 27
Hawmsawn in Piakhia
Paul in a pianthakkhit nungsang, dawibia mite tungah lungdamthu vapuak hi.Pasian piak gualzawhna in, Jew ngeina bulphuh Christian upna leh Zeisu um Gentile te kikal kizopna tawh kisai dotna te piangsak hi. Jew te leh Gentile te Jerusalem ah, ki mukhawm uh in, Pasian makaihna ngen uh a, thu kikum uh hi. A Thu kikupna pan a thukimna uh teng Acts 15 sungah kiciamteh hi.
Tua thukimna te, Paul in Galati 2 sungah ciamteh a, a thupi thudang khat zong na ciamteh kha lai hi. Gentile te sungah nasem lai ding aih manin, “Kote in amaute lakah om mizawngte ka phawk dinguh hong kal bek a, tualah kei zong ngaihsut pen a ka neihsa thumah ahi hi” (Gal. 2 : 10).
Tua pen Paul in, Ama’ aituam in a sep zawh laiteng hanciam in semhi (Acts 20 : 35). Jerusalem khua a om pawlpi masa te bangin, Paul in, thu um sanggamte itna tawh dong ding cih na vaihawm hi.
2 Corinth. 8:7-15 simin. Lungdamna thupha leh phaltak piakna a kizopdan, Paul in bangci gen hiam?
…………………………………………………………………………………………….
Paul in, Lai Siangtho lui sungpan, piakkhiatna vai thunih tawh, haksatna a thuak thu uppihte phalpiak na thu gen hi. Pasian in, phaltakin, Israel te adingin manna te a piakna in, a zaizaw tuhun i pawlpi sungah, phaltak a kipiakkhiatna omsak nuam hi (2 Cor. 8:15). Ps. 112:9 na ah zong “Amah in hawmkhia zuahzuah a, mizawngte tungah a piakhia hi. Ama migitna kip tawntung a, amah vanglian kipahtawi dinghi” (2 Cor. 9:9).
Paul in, a lai a simte peuhmah piakkhiatna ah lawpmahmah ding deih a, amau sumlut pan zong maantak in khenkhia ding a, Titus amau kiang a hawh ciangin, kaih khop tawmtawm kullo dingin, Jerusalem khua te a ding huhna te kaihkhopsa in om ding deih hi. Pawlpi dangte hanthotna dingin, pawlpi khat hoihna gensak hi. “Note in na upuh Zeisu hangin lungdamna thu ah na cihtakna uhleh, amau te midangte khempeuh tungah na citpiakna hangun, mi tampite’n Pasian min phat ding uhhi” (2 Cor. 9:13).
Hong kingen khempeuh i piakzawhloh laitakin, piakkhiat ding bangci in, thupi sakzaw kan thei ding i hi haim?
Wednesday August 28
Nuntakna leh Itna ah Paul’ Lamlakna
Rome te tungah Paul laikhak sungah, Zeisu sihnaupna hangin gupna ngahna thu om ahih maninkithei kim pian hi. Chapter 11 khit ciangin a thukawng khel hi. Nuntakdan leh itna, Pasian itna bulphuh in gen hi. “Tua ahih ciangin, sanggamte aw, Pasianin eite tamveipitak hong hehpih a hihmanin, ama lungkimna dingleh, ama na sepna dingin nomau mahmah a hingtangin, Pasian tungah na kipiakna dingun, ka hong thum hi” (Rome 12:1). Paul cihdan pen, Zeisu tungtawn hong sepsak mahbangin ei zong tuate nuntakpih ding ci nuam hi.
Rome 12 bup tomlaak dih inla, midangte’ ki tasapna te itna tawh donding bulphuh in.
……………………………………………………………………………………………………………………
Rome 12 na pen, Paul laikhak dangdangte khempeuh tomlaakna cih huai hi. Pawlpi panpihna, huhna, mimal ki thapiakna leh phaltak a piakkhiatna (aneu 3-8) cihte gen hi.Sepbek hilo in, hoihtakin zawhsiang dingleh, lawpnaleh itna bekmah tawh zosiang ding hi hang (aneu 9-11).Thu umte in, haksatna te leh bawlsiatna te tungtang ah, thuakzawhna tawh, mi cimawhte don a, thu maanlo te hoihna lakin, a sia te a pha tawh thuk ding hi (Rome 12:20, 21).
Hih chapter in, upna sungah pawlkhawm in, mithak a nuntak ding hanthawn hi. Paul in, Zeisu in singlamteh tung ah sihna thuak a hong sepsak nate hangin, A nungzuithak te’ nuntakna kikheel ding hi. Rome kumpi te nenniamna leh gitlohna te nuai ah nungta uh a hih manun, Paul in a tuamdang khat in omsak nuam hi : “Leitung mihingte gamtat bangin gamta kei un la, na lungsimuh kikheelin, Pasian kipuahpha sak un” (Rome 12 : 2).
Zeisu’ nungzui khat nahihna tawh,na vengsungah itna tawh na huh ciangin na do dingtetungah bang lungsim na nei hiam?
Thursday August 29
James “thu Dikpa”
Christian te ngeina ah James pen, Zeisu’ innlak sanggampa hi a, Jerusalem ah makai sem a, adang James khat in chairman sem hi (Acts 15 leh Gal. 1,2).Laisiang tho thaksungah James minpua laibu zong Paul gelhmah hihtuak lel hi. James cih min limlim pen, min laang mahmah hi a, mi khatbek hiphial mah leh zong, amah pen, pawlpi makai James “thu dikpa” hi a, nenniam te leh a ki mangngilhte khawng na don mahmah hi. Ama min apua laibu te pen “Lai Siangthothak’ Paunakbu” kici a, Pasian tawh kinai taktakna bulphuh hi.
James laibu gelhpa in, Khristian te, a laisim te’n hong phawksaknop thu in, “Nomau kikhemtawm in, thuzak bektawh maisak kei unla, Pasian’ thumangin, na zak bangin zui in semzaw un” (James 1 :22) ci a, biakna hoih taktak zongpen, Pasian’ mai ah asiangtho-cimawh nenniamte huhding a bulphuh, kim leh pam siatnate khem- peuh a do biakna (James 1 : 27) ahi hi.
James 2 : 1, 9 leh 5 : 1-5 simkhawmin. Mipi lakah i tammuh penpen mihau tetawh a kibanglo eilak ah mihau te tungah James muhdan bangci nasa hiam? Pawlpi sung mihau leh mizawng te kikal kizopdan ding amah’n bangteng gen hiam?
……………………………………………………………………………………………………………………
Khuadam gilkial thuak mikhatpeuh tungah, Pasian thupha ci a kammal tawh cih bekbek zong tampi lung nuamtuam ding cihpen, James in nial hi. Puansilh annek piak taktakna pen kam a cih mawkmawk sangin hoihzaw tham hi (James 2:14-16). Tua thu James in upna leh sepna hong telkheh na munah, gentehna in zang hi. Tua banah, Zeisu’n nangmah na ki itbangin na vengte it in (James 2:8) a cihzong, nisim nuntak na sungah manding hilel hi cihi. Pasian ading leh midang adingin nungta ding hi. Gupna thalawhna hilo a, upna maan taktak lahkhiatna hi.
Ngaihsut khakloh kalin, mizawng te sang mihaute i thupiit bawlzawk khak ding, banghang in baihlam zaw thei hiam?
Friday August 30
Ngaihsut Beh Ding
EGWhite laite lakpan; Welfare Ministry sungah “Dorcas’ Nasepna leh Huzap te”cih thulu tawh “Biakna Siangtho” cih thulu: The Acts of Apostles laibu sungpan “A Thusiam Pawlpi” cih thulu te sim in.
“Mawhzolna sungah adah akap te adon ding pawlpi i hih na’ngin i gumpa in a nuntakna hongpia khin hi. Thu um mipawlte in zawng, pilna neilo, kuama theihloh khawng hiphial mah leh, Khazih hangin, ama’ innsungpan, vengsungpan, pawlpi sungpan in nasem ding a, tawntung a dingin manpha mahmah ding hi” EGWhite, The Desire of Ages, laimai 640.
“Angsung khuallo phalna in, pawlpi masa sungah lungnopna omsak hi. Thu um mite in amau hanciamna te tawh khuamial lak a om mite lungdamthu puakding cih thu a theih manuh ahi hi. Pasian’ hehpihna ki mawksanlo a hihlam teci panna ahi hi.Khasiangtho’ siansuahna longal tuabang phaltheihna hongpia bang om peuhmah hiam? Thu-umte leh umlote adingin lim lamdangpi a hihi” EGWhite, The Acts of the Apostles laimai 344.
Kikup ding Dotna te
- Acts Tangthubu akipatna lam a thupiang bangin, na pawlpi asuakzo diam? Hih lamlahna te bangin, na pawlpi thapia thei dingin, pawlpi makai te kalsuanzia ding bangteng na mu hiam?
- Leitungbup SDA in, tukaal sungteng i sinna te bangin, sawm akhat leh sumpite leitung mun tuamtuam ah hawmkhia hi hang. Tua bangin leitungbup ah i hawmkhiat manin bang phattuamna i nei hiam?
- James 5:1-5 sungah kamkhauh te kizang a, Lai Siangtholui kamsangte kamkhauh te a zangkik ahi hi.Tuabang kamkhauh te banghangin zattuak nasa hiam?
Tomlaakna : Zeisu’ hongsawlna leh Khasiangtho thapiakna hangin, nungzuite leh thu um masa te in Zeisu’ thupuakte tangzai takin na puakthei uhhi. Zeisu hilh na panleh, Hebrew Lai Siangtho siksan in, pawlpi thak, phakzawh zahzah mun a om ki tasamte a don pawlpi khat hong piang hi. Amau’ omzia leh thuhilhna te tungtawnin, Christian masa makai te in, mizawngte tungah cihtak na nei uh cih hong lak hi.