Zeisu Lungsim Taktak

Ani pen December 20, 1943 hi aa, 2nd Lieutenant Charles “Charlie” Brown in a sia cip dektak American Bomber Germany gam tung huihlak ah a lensuak zawhna ding hanciam in om hi. Brown ahih leh a liang thau tawh kikap liam aa, amah tawh a om galkapte lak ah khat si aa, a dangte lim liam mahmah uh hi.

A vanleng uh ahi B-17F Ye Olde Pub ahih leh galte kapna hangin limsiat mahmah aa, a Engine khat kisia in khak kul hi. Vanleng taw (nung) lam khempeuh kisia khin phial aa, radio leh a set van tampi zat theih nawnloh zah dongin om hi. Ahi zongin, vanleng hawl Charlie Brown in ahih theih zah hanciam in tai 250 kim a gamla England gam a om vanleng phual a tunna ding hanciam hi.

Leilak pan in pi 1000 val deuh a sang bek ah vanleng leng zo lai hi. German te vanleng phual tawh kinai ahih lam Brown in hong phawk hi. A sawtlo in German galvanleng Bf109 khat a kiang nai ah a leng mu hi. Kinai lua kisa in German vanleng hawlpa in vanleng a tuksakna dingin a khut tawh alahna Brown in teltak in mu thei hi. Vanleng sunga om galkap te lim liam lua khin uh ahih manin thau tawh German vanleng a kapzo ding kuamah omlo uh hi. England gam ah vanleng a tunkik zawhna dingin tha nei nawnlo kisa hi mah leh Germany leitang tungah vanleng tuksak ding ngiahsun zolo ahih manin Brown in lupei in vanleng tusak nuamlo hi.

Brown i vanleng kiangah tawmvei a lenpih khit ciangin Brown vanleng nunglam ah German vanleng kihei hi. German galvanleng in a kap aa Ye Olde Pub sia taktak ta ding aive ci in a ngaihsut laitak in thauging bangmah zalo hi. German vanleng in ama vanleng cing in om ahihna a theih ciangin lamdang sa mahmah hi. German leitang a khenkhit uh ciangin German vanleng a kiangah hong lengkik aa zahtakna salute a kipiak khit uh ciangin nisuahna lam ah German vanleng kileh kik vingveng hi.

Brown in England gam Norfolk kiang East Anglia ah a vanleng Ye Olde Pub lungmuang takin hong tunpih thei hi. Amah tawh a tuangkhawm galkap khat simloh a dangteng nungta uh hi. A thupiang zia teng a galkap makai te kiang gen aa, ahi zongin hih thu a kizelh lohna dingin USAAF (US Army Air Force) makai te in kham uh hi.

Charlie Brown cidam in inn ciah kik thei a college a zawh khit ciangin US Airforce ah 1949 in lutkik hi. Colonel hihna tawh 1965 in nasep a khawl masiah gam ading nasem hi. 1986 kum galvanleng hawl lui te kimuh khopna ah a gen masiah, 1943 a thupiang ahi German galvanleng hawlpa in amah a cinna thu kuama kiangah genlo hi.

Mi pawlkhat te in a piangtakpi ahi dingin um zolo uh hi. Midangte uplohna hangin Brown na ngawn in a liamma hangin a deih ngaihsut thu ahi kha tam ci in amah le amah zong ki-um zolo dongin om hi. A theihna a dik mah ahi diam, a deihkaih ahi diam ci in amah le amah zong hong kingaihsun pha saan hi.

A piangtakpi hiam cih a lahtelna dingin German galvanleng hawlpa zong dingin Brown in hong khensat hi. Kum 4 sung a zonk hit 1990 ciangin Canada a teng Stigler kici mi khat kiang panin laikhak khat hong ngah hi. Stigler in Ye Olde Pub vanleng acing (ahuu) German vanleng hawlpa ahihna gen hi.
December 20, 1943 zingsangin vanleng datsi thun in a om laitak in American Bomber Ye Olde Pub galphual nai ah leng a muh ciangin a kapkhia dingin a paina thu Stigler in gen hi. Ahizongin, vanleng kiang a nai ciangin, vanleng nakpi tak a siatna leh vanleng sunga om galkap te lim liam mahmah uh ahihna hi. A galkap mangpa in huihlukhu (parachute) tawh vanleng pan a tuak khia gal te peuhmah kap ngeilo ding hi uh teh ci-in hilh ngei ahihna zong Stigler in gen hi. Ye Olde Pub vanleng tunga om galkap te a tuak kei uh zongin gal do zo ding hi nawnlo ahihna a theih ciangin tua vanleng a kap ding Stigler kizo hetlo hi.

Vanleng kapkhia lo in a kiangnai ah leng aa, vanleng a tuksakna ding Brown kiang gen ahihna pulaak hi. Surrender ding deihna hilo aa, England ciang dong a vanleng uh tungzo in umlo ahihman in vanleng tuk ding gen ahihna zong Stigler in pulaak hi. Brown in vanleng tuksak ding anial ciangin, kapkhiat ding sangin German gal vanleng dangte in akap khak lohna dingin a kiangnai ah leng aa cing ahihna zong gen hi. German huam a khen khit England gam anaih donguh a cinkhit ciangin Germany ah kileh kik ahi hi.
American Bomber suakta sak ahihna Stigler in kuama kiangah gen lo hi. Kithei hi leh a nuntakna suplawh ding cih zong tel mahmah hi. 1953 kum in Germany pan Canada ah Stigler lal aa, sumbawl nasepna ah gualzo mahmah hi.
1990 kum in Charlie Brown dotna a muh ciangin a piang thu in a takpi ahihna Stigler in teltak in gen hi. Gal ven khit ciangin amau tegel tai 200 kigamla lo khuapi ah teng uh ahihna aki theih ciangin nuam mahmah uh hi. Stigler pen Vancouver, British Columbia ah tenga, Seattle, Washington ah Brown teng hi.

Amau tegel in a sih dong mah uh kihawh in a thuak khak uh thute kihawmsawn in lawmhoih hong suak uh hi. March 22 2008 kum in Franz Stigler si aa, Charlie Brown ahih leh November 25, 2008 in si hi.

Gal sung ahi si le nai kisuah hun, gal le sa aa kineih hun nangawn in hehpihna, mihing kilainatna, leh ki-itna om thei ahihna lamdang takin Charlie Brown leh Franz Stigler te nuntakna panin kimu thei hi.

Pasian in mihing te lungtang tungah a ma thukham ahi “ITNA” hong gelhsak khinzo ahih manin khat le khat ki-it in kilainat ding pen Pasian’ tate nunzia ahi hi.