Sabbath Tawlngakna

 

 

Lesson 10                                    *August 28–September 3

 

Sabbath Tawlngakna

 

 

Sabbath Nitaklam                                        August 28

 

Tukalsung Simding: Genesis 1:26, 27; 9:6; 2 Pet. 2:19; Romans 6:1–7; Exodus 19:6; John 5:7–16.

 

Kamngah: “Ni guk sungin nasep kizo ding a, ahih hangin a ni sagih ni pen a thupi tawlngakna Sabbath a siangtho kikhopna ahi hi. Tua ni-in na na sem keiding uhhi. Note tenna    khempeuh ah Topa adingin Sabbath ahi hi.” Leviticus 23:3.

 

          Ni sagih Sabbath tanvaitawh kisai in kosiatna tampi a kithuak mah hi lo hiam? Zeisu in Sabbath panin Sunday ah khelzo cihbang, Zeisu in Sabbath phiatzo, Paul in phiatzo cihbang, nungzuite in nisagih Sabbath panin thawhkikna pahtawina in Sunday ah khiinzo cihbang a tuamtuam i zaksa ahi hi. Tunainai ciangin hihbang hong nialnate pawlkhat pen hong laang semsem a, Zeisu in Sabbath tawlngakna hi a, ni khat peuhpeuh siangthosak kul sese nawnlo hi peuh ci uh hi. Eima sepzawhna nisagih tawlngakna tawh vantung gam zongnuam uhhi ci in hong mawhsak natepen omden lelding hi. 

          Thukhat panin, Christiante in tawlngakni pen hisa veve uh a, tuani pen Sunday hiding a, a Ni peuhmah thupi keeilozaw in, Laisiangtho in tawlnga ding cipeuh hi ci uhhi. 

          Seventh-day Adventistte in Pasian’ thukham kip tawntung cih thei uh a, thukham nambat lii zuihna in, a khatna, angana, a gukna leh a dangte khempeuh manna sangin vantung lampi zonna hizaw tuanlo cihzong i telsitset uhhi.     

          Tukal sung tengin Pasian hongpiak Sabbath thukham tawlngakna tungtang leh a thupitna teng i sinding uhhi.

 

Sunday                                                                 August 29

Sabbath leh Piansakna

 

          Thukham sawmte khempeuh lakpan a liina bekmah in “phawk in” ci hi. A dangte in “Guk loh ding phawk in” leh “Hazat lohding phawk in” peuh ci hetlo hi. “Sabbathni phawk in” cih bek omhi. 

          “Phawkkik” cihpen tangthu omasa phot a, phawk ding thupiangsa khat peuhmah a omkul hi. I phawkkik ciangin a beisatawh a kizom i hi a, “Sabbath siangthosak ding phawkin” cih ciang in, Piansak laihun tangtakin kawkpah zenzan hi. 

          Genesis 1:26, 27 leh Genesis 9:6 simin. Hih munte in ei mihingte pen Pasian in a piansak dangte khempeuh tawh kibanglo in a tumdanna bang gen hiam? Tua kilamdanna telcianna in banghangin thupi thei ding hiam?

 

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

          Piansakna i phawk ciangin, Pasian limmeel sunin piang cih i phawk a, piansakna tangthu sungah a kibawltawm a dangte tawh kibanglo hi. Ganhingte tawh i neihkhop DNA bangzah om cihbel koih phot lel leng, mihing pen hih leitungah a dangte tawh kibang vetlo hi. Upmawh tangthute bangin, mihing pen zawngkuh piangthak peuh, tangtawngpek a mi masate kipuahpha cihbang peuh himawkmawklo hi. Pasian in a limmeel sunin hong bawlsa ngiat i hihmanin, a dangte tawh i kibang hetkei hi. 

          Piansakna tangthu in piansakna tawh i kizopna bang hong phawksak hiam? Genesis 2:15, 19.

…………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………

          Pasian in hih leitung bawl cih i phawknak leh, piansakna tungah i tavuan hong phawksak hi. Piansaksa khempeuh tungah “ukzawhna” i nei hi. Ukzawhna cihteh suksiatna hi lo hi. Pasian aiawh in ukding hihang. Piansaksate tungah Pasian sep dingteng semding hihang. 

          Mawhna in na khempeuh susiagawp ahihhang, Pasian piansaksa mah hi veve a, suksiat theih na’ng thu ki ngahlo hi. A diakdiakin mihing tungah hi phadiak hi.

          Sabbath tanna in, Pasian pen piangsakpa cih phawkna banah, kimkot kepcinsiam ding koibangin hong hilh hiam? 

 

Monday                                                   August 30

Suahtakna Pawikhaam

 

          Theihsa mahbangin, Sabbath in piansak hunte bek hong theisak hi lo hi. A nihveina in Thukham sawmte i zakik hi. Moses in Israelte gamlakvak kum 40 sung in hilhkikkik hi. Tutung ciangin, Sabbath tanding thupiakna kammalte in, piansakna lam hi nawnlo in, Egypt mite’ sila hihna panin suahtakna hizaw hi (Deuteronomy 5:12–15).  

          Tuhun in eite Egypt’ sila i hihloh teei hang, thu tuamtuam tawh hong nengniam thei khat peuh nuai ah sila in ki omgige thei hi.   

          Sila i hihna tuamtuam peuh a omkha hiam? Genesis 4:7, Hebrew 12:1, leh 2 Peter 2:19.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

          Sabbath pen, sila i hihna khempeuh panin suahtakna pawipi ahi hi. Sabbath ni-in mawhna pan suahtakna i kihilh a, eima thatang tawh hi lo, upna hangin Pasian vangliatna tawh kingah ahi hi. Hih suahtakna pen eima thalawhtawm ahihloh zong phawk ni. Egypt gam panin Israel mite a paikhiat madiak zanin, kongbiang khuam tunga kinuh tuuno sisan hangin ta upa khempeuh in suahtakna ngah uhhi (Exodus 12). Eimah zong Tuuno sisan mah tawh hotkhiat i hi a, Khazih Zeisu hangin suahtakna sungah i mainawt ding hi. 

          Romans 6:1–7 simin. Sabbath sungah hong kipia khat peuh tawh i kizopna Paul in bang gen hiam?

…………………………………………………………………………………          

Deuteronomy 5:15 kammal ah, “Egypt ah sila na hihna uhleh tua lai panin, Topa note Pasian un a vanglian khut leh a thahatna tawh hong paikhiatpihna na phawk ding uhhi” ci in Pasian vangliatna bekmah in amau honkhia thei ahihna mipi in phawkkiksak hi. Ei Christiante in mawhna pan hong honkhia pen Khazih’ nasepna leh vangliatna bekmah cih phawk ding bangzah in thupi hiam! Pasian in ama’ thahat khut tawh hong piak hotkhiatna sungah tawldam dingin hih thukham in hong hilh hi. Pasian in hong piangsakpa leh hong piangkiksakpa hi a, eima hoihna suang nawnlo in, mawhna sila hihna panin hong suaktasak dingin, tumahmah in ei sungah Amah na semsak ding hihang. 

          Mawhna sila khawng peuh na hi ngeikha hiam? Tua sila hihna panin hong honkhia ding Zeisu sungah kamciamte tawh koibangin i kinai mahmah thei ding hiam? 

 

Tuesday                                                             August 31

Na Huangsungvuah Om Zinte

 

          Exodus 19:6 simin. Hih munin tanglai Israelte dinmun bangciang gen hiam? (1Peter 2:9 simbeh in).

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

          Israelte pen Pasian thuciammite ahi dingin Egypt panin kisamkhia hi a, a minambup in thumaan hileh, lungdamthu in leitungbup ah kizeelkhin ding hi. Pasian in kemtuamin awlmawh tuam, leh hamphatna zong pia in, tavuan zong piatuam cih dotdot kulnawnlo hi. 

          Exodus 23:12 simin. Bang thu pianbehlai hiam? Israel mi ahilo midangte pen Pasian in amuhdan hih munin bang gen hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

          Sabbath in vannuaihuam ahihlam mi tampi in mangngilh uhhi. Mi muhkhialh tekna pen Jew mite adingbek cih hi a, Piancil 1 leh 2 in a pulakte pampaih uhhi. Mi khempeuh Pasian bawlsa ahihmah bangin; mi khempeuhin Sabbath ni phawk kul hi.

          Sabbath in ei adingin bang hi cih phawk tawntung ding banah, midangte tungtang zong bang hong hilh hiam cih phawk kullai hi. Hong Piangsakpa leh Honpa sungah tawlngakna leh ki zopna hangin, midangte tungah muhna thaktawh mu in, eite hong piangsak Pasian in a piansak mah hi a, ei hong it Pasian mah in amau itin amau ading sihna thuaklawh cih hong musak hi. Sila, zinte leh gannote (Exodus 20:10; Thuhilhk 5:14) nangawn Sabbath tawlnga ding cih i muhsa ahi hi.

          Israelte’ thuciamna sungah a kihel naivetlo, huangsung a omkha zinleh leng nangawn Sabbath tawlngakna sungah nuamtakin tawlnga ding cih thu ahi hi. Mihing, ganhing peuhmah bawlsia susia lo ding, amau tung panin meetna zonglo ding hi. Nipikal simin Hebrew mite in (eimah zong) midangte tawh i kibatna phawkding banah, midangte ngah khakloh thupha peuh i ngahkhak lehzong, amau tawh innkuankhat hi veve lai i hihna phawk in, dikna tawh zahsiam ding hihang.         

          Nang Sabbath tanna in, a tanglo mi khatpeuh adingin, thupha khat peuh na hisak thei diam? Sabbath in midangte tungah teci ahi thei diam?

          

Wednesday                                                             September 1

Mi ading Sepsakna in Pasian’ Sabbath Pahtawi

 

          Laisiangthothak hun ciangin, biakna makaite in Sabbath tandan ding gualsuk gawp uhhi. Sabbath a siantho theih nadingin, hihloh ding thukham tampi bawl uhhi. Tuate sungah hending henloh ding, khau kikhek khenlo ding, mei sumitlo ding, van kilei kizuak kikhek theilo ding, amau ciangtansa khatsang gamlazaw in vankhat khiin theilo ding cihbang omsak neunau hi. 

          John 5:7–16 sungah, koibangin Zeisu mawhsak uh hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

          Zeisu in a lamdang mahmah in hih cinapa natna pan suahtakna a piak pen theihloh bawl zawsop in, cina damkikpa in, Sabbath ni in mipi lakah a puanlom puakpen mawhsak zawsop uhhi. “Sabbath Topa” (Mark 2:28) in, ama’ sehtuam bangin a zatlel pen, tua makaite in amau bawl tawm thukham khawng tawh mawhsak nuam uhhi. Eima ngaihsutdan peuh tawh gamta in tua bang khialhna i neihkhakloh ding kidawm ding hihang. 

          Isaiah 58:2, 3 in Pasian deihbangin Sabbath tandingdan koibangin tomgen hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

          A hawmpi leh kineih biakpiakna pen Pasian in deihlo hi. Pasian in a mite peuhmah pen mi tawh kikhawl ding, adiakdiakin tuatcil thuakte, simmawh thuakte tawh kikhawlsak nuam hi. Hih thu pen Isaiah in telgen mahmah hi: “Note in Sabbath siangthosakin, Keima ni-siangtho ni-in nanasepna panun khawlin Sabbath ni pen deihhuaisa in Topa ni siangtho pen pahtawihuai na cih uh a, note in pahtawi in, note deihbang zuilo in motpaulo in na om uhleh; Keimah biakna hangin lungdamna nangah dinguh a, leitung khempeuh ah pahtawina kong ngahsak ding hi. Na pu uh Jacob tungah ka piak leitang luahin nuam nasading uhhi. Topa ahi Keimah in hihthu ka genkhin hi” (Isa. 58:13,14).

          “Eima deihbang zui” (Isa. 58:13 cihpen “eima’vai”) cihna hi a, “Sabbath palsatna” hipah hi. Mihingte’ geel thute in Pasian Sabbath tawh kisailo hi. Tua sangin agim atawlte, kolbulh khau khih thuakte, gilkial dangtakte, silhten neilote leh kuama theihkhaklohte vapha a, panpih ding hi zaw hi. Kal khat sung nidangte sangin, Sabbath in eima pumpi angkhualna khempeuh pan hong lakhia ding a, eima kisapna sangin midangte kisapna hong awlmawhsak zaw ding hi. 

 

Thursday                                                    September 2

Pasian’ Neihsa I Hihna Lim

 

          Galpi Nihna lai in, England gampen, Germany galkapte in lazo ding bangin lauhthawn hi. England te’n zong gamhuut nadingin kigintheih zahin kiging uhhi. Tuipi gei dung tengah kulh tampi bawltawm uhhi. Lampite in galte hong lutna mazangsak mahmah ding ahihmanin, tua lampite tungah, galdalna tampi koihin, cing uhhi. Ukzawhna nei mite in a tumdang mahmah khat hong bawl hi. Galte a ziakaisak theih nading leh a buaigawp theih nadingin, lampi lakna limteng hemkhia mang uhhi. Suangtung leh inntung a om lamlaklim teng hepkhiattheih hi lo ahihmanin, masala tawh zuutin tuamcip uhhi.         

          Limlakte thupi mahmah hi. Ciaptehna leh lamhilhna ahi hi. Tulai a GPS i neihma in gamlim peh lamlaklim bekmah i zang hi.

          Sabbath in bang limlak hiam? Exodus 31:13, 16, 17. Pasian’ thukham kipden cih a um mite kiangah, hih thu koibangin i laktel thei ding hiam?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

          Hih thute pen tanglai Israel mite tungah kigen ahihtei hang, Khazih tawh akipawl eite in “Abraham suan i hi a, kamciam bangin gamh-luahte” (Gal. 3:29) i hi a, tuni ciangdong Pasian leh a mite kikal ciaptehna in Sabbath mah hilai hi. Paikhiatna 31 in Sabbath pen Pasian’ tawntung thuciam kipsakna lim (Exodus 31:16, 17) cihi. Tua lim in Piangsakpa, Honpa leh Siangthosakpa hong “theisak” hi. Ni sagih ni simin akikhai dial tawh genteh ding hihang a, thukhat hong phawk kiksak tawntung hi. 

          Pasian Sabbath in eite’ bulpi hong hilh ngitnget a, i suahtakna, i mailam thute leh nenniam simmawh thuakte tungah i masuan hong phawksak den hi. Sabbath lam manawh in ei apai i hikei zaw a, kalkhat beisim in Sabbath hong tung hizaw hi. Eimah kuate hi a, kua’n hong piangsak, amah’n van thak leh leithak a bawlpen ei adingin bang hong hihsak cihzong hong theisak hi.            

          A siangtho Pasian in, a thuciampih mite pen, bangin ukzo takpi hiam cih hong telsaknuam a, hong piansakna, hong hotkhiatna leh hong piankiksakna in banghang hiam cih ngaihsun dingin hongsam hi. Nipikal simin Pasian thahatna leh vangliatna tungtawnin, “I upna hong cingtaak sak, mailamah ngah ding lungdamna hangin maizumna kihtalo in singlamteh thuakpa” (Heb. 12:2) Zeisu sungah hong piaksa tawlngakna sungah tawlnga dingin thuhongpia hi. 

          Sabbath hunsung ah Pasian tawh kikhawlhna a thukzaw koibangin na neithei ding hiam? 

 

Friday                                                                     September 3

 

Ngaihsutbeh Ding: ”Nipikal tawntungin thukhamna bang a Sabbath sianthosak theih nadingin kiging den ding hihang. Kumpi thukham zuihbang lelin a tang i hikei hi”—Ellen White, Testimonies for the Church, vol. 6,  353.

          “Vantung buppi in Sabbath tang uh a, hihlo semlo cihte lampang hi lo hi. Tua ni-in, tha neihzah saal in, i Pasian leh Khazih tawh kimu ding hi lo a hiam? Upna tawh Amah i mu ding uh hi. Mi khempeuh hong thaksuaksak in thupha hong pianuam hi”—Ibid., Page 362. 

          “Ni dangdangte sangin Sabbathni tungah a kikalh thute in lianzaw hi. Amite in amaute’nasep leh silbawl ngeite nusia in, Pasian biakpiakna sung hunzang ding uhhi. Nidangte sangin Sabbath ni in Pasian’ maipha ngenzaw semlai ding uhhi. Pasian in hong kinin hong awlmawh hi. Pasian thuphate amaute’ ading ahihi. Pasian in amaute ngetna pialo in Ni mawktum saklo hi. Vantung in a nasep khawlngeilo ahih mahbangin mi zong nahoih bawl khawl ngeilo ding hi. Tua Sabbath ni peuhmah, hun mawkbeisak ngeilo ding hi. Topa’ tawlngak ni in eima’ na sepding hong khaam hi;eima’ zingvai sunvaite tawlnga ding hi; leitung nopsakna tawh kipawlte tuani tawh kipawl theilo hi; Pasian in zong piansak nasepna, Sabbathni in khawl a thupha pia ahihmanin, mi in zong tuani in, tawldam takinbiakpiakna bawlin, gamtat siangtho i gamta ding hi. Khazih in cina damsak nasep a sepna in thukham tawh kituak mahmah hi. Tua in Sabbath pahtawi hi”—Ellen G. White, The Desire of Ages, p. 207.

 

Kikup Ding Dotnate:

1.    Kimleh pam kepcinna pen tulai kumpite’ nasep phamawh mahmah khat hongsuak hi. Ei Adventistte in kumpite deihna bangin kimleh pam kemsiamte koibangin suakthei ding hiam?

2.    Sepkhiatna pen lungsimpan kipan hi. I kimleh pamte ngaihsutna (innkuanpihte, pawpite, vengleh pamte) puahphat sakin koibangin lainatna neisakthei ding hiam? Sabbath in tua bang a hidingin koibangin hong huhthei ding hiam?

3.    Sabbath simin eitepen Pasian hongbawl i hihlam kihilhden hihang. Pasian’mittang tawh midangte hong musak hi. Sabbath in minam vai, ngeina vai, sumbawlkhop vaileh numei pasal kideidanna panin, Pasian’ limmeel sunin hong kibawl ihi a, Ama’ itna sungah omcih koibangin hong theisak hiam?