Lesson 8: SATAN ZAWHCIPSA GALPA

Lesson 8                                       February 16 – 22

SATAN ZAWHCIPSA GALPA

Sabbath Nitaklam                                                              Feb 16

Tukaalsung sim ding : Mang 12; Piancil 3:15; Isa 14:12-15; Dan. 7:23- 25; 2 Thess 2:8-12; Mang 13:13,14; Mang 19:20.

KAMNGAH:  “I sanggamte in, Tuuno sisan leh thuman a genna uh tawh amah na zo uh a, a nuntakna nangawn uh napia ngam uh hi.” Mangmuhna 12 : 11.

Mang 12 – 14 te in, hun nunung a dingin hong kiging khol theisak hi (Mang 15:1 – 2:5). Mangmuhna laibu a patna lampan a langbang in, Tapidaw hunsung a thuaksiatna teng vive pulaak khia a, a tawpna lam a lang in, Pasian gam hong piankik na’ng thu vive pulaak leuleu hi. A lian 12 na in, hun nunung leitung thupiangte nung a bang om cih lak hi. Khazih leh Satan in, a khang a khang a kidona te hong lak toto hi.

Pasian leh a mite’ gal ci-phapen pa in Satan a hihna Mangmuhna in honglak hi. Siatna khempeuh nungah amah ding kinken hi. A galzawh theihna’ng nunungpen in, Armageddon hi cih thei a, a hih theihtawp in hanciam mahmah hi. Mang 12 na in, Satan cikmahin gualzo ngeilo ding cih lungmuanna hong guan hi. Satan in, hun nunung abeibaang pawlpi pen, a hihtheih zahin do mah ta leh, Zeisu sung ah gualzo veve ding hi.

SUNDAY                                                                                                                   Feb 17

Numei leh Gulpi

Mangmuhna 12:1- 4 simin. John in, mangsungah lim 2 mu hi. Lim masa in Nau-gai Numei leh a zom Gulpi hi. Tua numei kua hi a, bang hong hilh hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………

Laisiangtho in numei a cih teh, Pasian’ mite (2 Cor. 11:2) cihna hi. Numei gina in, thuman thutak a len pawlpi mite, leh, numei zualzang in, langdo Tapidaw te cihna hi. Mang 12 na a numei in, Israel te limpua (Mang 12:1- 5) masa a, tua khit teh, a neu 13 – 17 sungah, pawlpi maan pan a beibaang pawlpi hongpiang cih honglak hi. Tua numnei in, “Ni” puansilh in, “Kha” tungah ding hi. Laisiangtho in Ni a cihciang Khazih siangthona (Mal 4:2) hi. Amah “leitung khuavak” (John 8:12) hi a, a mite in tua khuavak lengkiksak ding (Mate 5: 14-16) uh hi. “Kha” in, khuavakneu (Piancil 1:16) a hih mah bangin, laisiangtho lui in, Khazih’ lungdamna thu genkhol a hihna honglak hi.

John lim muh nihna ah, taanglai gulpi a hi, Satan, limpua “Gulpi” (Mang 12: 9) mu hi. A mei in, vantung aksi sehthum suah sehkhat a kaikhia hi ci hi. “Mei” cihciangin “khemna” (Isa. 9:14,15; Mang 9:10), zuau thu cihna hi. Kiphatsakna hangin vantungpan a kihawlkhia Satan in, vantungmi sehthum suah sehkhat (Isa. 14:12 -15) khemzo lai hi. Tua a khemsa vantung mite pen “dawino” te vive hi uh a, gupkhiatna nasep hong do den (1 Tim. 4:11) te hi.

Mangmuhna in, gulpi pen “lutang sagih leh kii sawm nei” ci in gen hi. Tua te in, Satan, Rome kumpi (Mang 12:4) leh Sikha biakna (Mang 16:13) a cihnopna hi. Gulpi in “Satan” hi a, Herod tungtawnin i gumpa hong thahsak nuampa hi. Kum zalom masa lai in, Tapidawte tungah nakpi tak a gal a do pen, Satan mah hi pah hi. E G White, Kidona Lianpi laimai 438.

Mangmuhna 12:9 sim le cin, Satan pen “taanglai gulpi” na ci hi. Piancil 3:15 na leh, “numei in a suah peuh ciangin, susia pah dingin, gulpi kiging” cihte bangci kizop nasa hiam? Mang 12:4.

A kipatcil pan kipan, Satan in Messiah bawlsiat sawm tawntung a, Rome kumpi zang (Mang 12: 4), Amah suksiat ding hanciam (Matt 2:13-16) mah leh, Pasian in tua nau “Vantungah lato” (Mang 12:5) ci hi.

MONDAY                                                                               Feb 18

Satan  Lei ah Ki Khiasuk

Mangmuhna 12:7-9 simin. Vantungah gal om ci hi. Satan leitungah hong kikhiatsuk liang na dingin, tua gal in bang gal hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………

Kidona lianpi kipat lai pekin Satan in Pasian langdo a hih manin, leitungah hong kikhiasuk pah hi. Pasian tokhom iplah in “sangpenpa kabang ding” (Isa. 14:12 -15) ci hi. Pasian do dingin ding mah taleh, lelhna tawh, leitungah hong kikhiasuk hi. Adam leh Eve khem in, leitung ukzawkna aana (Luke 4:6) hong ngah hi. Hih leitung pum uk in, vantung kikhopna ah zong, leitung ai-awh in va paito (Job.1:6- 12) hi. Singlamteh ah a guallelh pan kipanin, a mawhna daan uh a thuak masiah, hih leitung ah thongkia in ki omcipsak hi (2 Peter 2:4; Jude 6).

Sihna tawh Zeisu in a kimansuahsa khempeuh, tankik a, Satan’ omzia taktak teng zong pulaakkhia hi. “Satan’ maituam kibalkeek sak hi. Ama’ ukzawhna pen vantung leh a nungzui te mai ah, kilang takin hong om hi. Mithatpa, Zeisu sisan luangsakpa cih hong kitel ta in, amah, vantungmi hihna pan, a bul abaal in kilongkhia ta cih theita hi. Tua pan kipan a septheihna te ciangtanh in omta hi” EGWhite, Desire of Ages, laimai 761. Leitung mikhempeuh mit muh in, ukzawkna aana pen Satan kiangpan Zeisu tungah kipia ta hi (Eph. 1:20-22; Phil 2:9-11). Tua a hih manin Zeisu in, “Hih leitung thu kikhenzo a, leitung ukpa zong kilawnkhia zo hi” (John 12:31) na ci hi.

Satan tung thu kikhen a, “gupkhiatna, tha hatna, ukzawkna leh vangliatna te Khazih in nei tawntung hi” (Mang 12:10) ci hi. Satan in Pasian’ mite bawlsiat theihna ciangtanh in kipia lai a hih hangin, a hun tom mahmah ta hi (Mang 12:12).

Mangmuhna 12:11 in galpa langkhat ah i kidaltheih na ding, bang hong hilh hiam? (Eph 6:10-18).

TUESDAY                                                                                                                 Feb 19

Leitung ah Gal om

Mangmuhna 12:13,14 simin. Vantunglam kikhak-tanzo hi napi, Satan in kum 1260 sung pawlpi do tangtang hi. Pasian in a pawlpi bangci daan in panpih den hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………

Vantung aa mawhzong denpa Satan, leitungah hong kikhiatsukna pen, Zeisu in ama nuntakna a piakkhiatna tawh kipsak hi. Satan in bangzah do taleh gupkhiatna nasep kisem ngiatngiat lel hi. Ama ukzawhna aana pen ki lakik ding cih thei a, Pasian in ama limsuun a bawlsa mite bangzah suksiatsak thei ding ka hiam cih hahkat mahmah hi. Khazih in, hehpihna tawh mite’ mawhna maisak a, ama a ding lah lamet bei hi ta a hih manin, tua mite tam a khem theihtheihna dingin hanciam mahmah hi. E G White, The Spirit of Prophecy vol 3, p 194, 195.

Khazih in a ma itna hong buaksuk mahbangin, Satanin zong a hehna hong buaksuk hi. Himah taleh, Pasian in a mite hong kem in, kum 1260 sung sinsen, gamlak ah seelcip hi. Satan hong bawlsiat hun pen Mangmuhna in nihvei pulaak (Mang 12:6; Mang 12:14) hi. Tua te a nihmah in, kii no (Dan 7:23-25) huntawh zong a kituak hi. AD 538 pan AD 1798 sung teng Rome pawlpi in, biakna leh leitung ukzawkna aana hong nei hi. Napoleon’ galkap mangpa Berthier in Rome kumpi a mat ciangin, tua aana tawmveisung a bei a hihi. Hih hunsungin gulpi in numei a taailum dingin, a kamsungpan tui a luangkhiasak hi ci hi. “Tui” in mipi cihna hi (Mang 17:15). Rome Kumpi in Tapidawte bawlsia dingin galkapte sawl hi. Hun bei madeuh in “Lei” in tua tui valh a hih manin numei a suakta hi. Tua pen America ah biakna suahtakna kingah na ah hongtangtung hi (Mang 12:16).

Bawlsiatna kum 1260 sumgom cih ngaihsun in la: Ei deihna sangin, Zeisu hong kumkik ding ziakai zawtham pek cihpen, banghang hi ding hiam?

WEDNESDAY                                                                              Feb 20

A Beibaangte Do

Mangmuhna 12:17 simin. Hun nunung ciangin, Satan in kua dopen ding hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………

Tawlnga/ beibaang cih kammal in, mipi te’n a langdo laitakun, a thuman a citakte cihna hi. (Kumpi masa 19:18; Mang 2:24). Hun nunung ciangin, mipi te in, Satan lam ah om ding uh a, mi tawmno khat 1798 khit a piang te in Khazih lam a om manun, Satan heh mahmah ding hi.

Mangmuhna 12:17 sung a beibaang te omzia thunih in bang te hiam? Hun nunung ciangin, Pasian lam a om i hihna bangci i theithei ding hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………

A beibaang pawlpi in, Pasian thukham lenkip hi. Mangmuhna 13 in, Pasian piak suangpeek mah bulphuh kik cih hong lakzo hi. Amasa 4 tengpen, biakpiakna hi a, hun nunung ciangin kua bia ding hiam cih hipen hi. Leitung in, sapi bia hi mah taleh, a beibaang pawlpi in, Piangsakpa Pasian bia (Mang 14:7) uh hi. Thukham 4 na, Sabbath in, Pasian pen piangsakpa cih hong lak a, hunbei dongin, tua in thu laigilpi hi ding hi.

A beibaang pawlpi in, Zeisu teci panna (Mang 19 : 10); “Khasilpiak lai te” nei ding hi. Mangmuhna 22: 9 tawh saikaak leng, John “sanggam” Zeisu’ teci panna neite pen, Kamsang te hi a, John mahbang in teci a pang (Mang 1:2) te in, Kha silpiak laite nei ding hi. Tua lai te in, hunbei dongin amaute makaih tawntung ding hi. Tua hi a, ei Adventist te in, tua Kha silpiak lai EGWhite lai te i nei hi.

Tua Kha silpiak lai te sungah muhna thukmah-mah te na nei hiam? Tua te in, eite pawlpi te, bang nasep mabaan hong guan hiam?

THURSDAY                                                                           Feb 21

Hun nunung Satan’ Sepdaan

Mangmuhna 12:17 in, leitung mite leh, a thuman Zeisu nungzuite nangawn khemna dingin, a nasepdaan te puahpha hi. Tapidawte tangthu sungah, Satan in, pawlpi sung lungkimloh na, aana lakna, a pualampan bawlsiatna cihte tawh Pasian do hi. Hihte tawh gualzawhna tampi mah ngah hi napi, Pasian misiangtho te in, biakna puahphatna nakpi’n bawl a, thumaan thutak mukik ta uh hi. Tua a hihmanin, Satanin, a hun neihsun tomno sungteng, a beibaang pawlpi do dingin “gal” bawl hi (Mang 12:17). A beibaangte a dona ah, kha nasepna, na lamdang mahmah te (Mang 16:14) bawl ding hi. Tua in Satan’ nasep daante sangsak semsem ding hi (Mate 24:24). “Khem” cih kammal pen (Mang 12 – 20) sungah om pahpah a, 12:9; 20:7-10) na te ah, Satan nasepdaan hi ci hi.

2 Thess. 2: 8 -12; Mang 13:13,14; 19: 20 cihte sim le cin, hun nunung a Satan hong khemna te bangte khawng hiam?

……………………………………………………………………………………………………………………

Mang 12 – 20 sung tengah, Satan in leitung a huzaap nopzia hong lak hi. Leitung kumpite zangin, Rome kumpi gulpi mah bangin (Mang 12:4,5) “tuipi sapi” in hong zui a (Mang 12:6,15; 13:1-8); a tawpna ah “lei sapi” (Mang 13:11) hong tun hi. Mangmuhna laibu a zom omlai teng ah, Satan khemna namthum Sikha biakna – gulpi, tuipi sapi a hi Rome pawlpi leh a langdo Tapidaw pawlpi – lei sapi tuuno tawh a kibang; tuate Pasian langdona in hong zang hi. Pasian kiangpan lampial a, Satan tawh mapang-khawm in, “vanglian Pasian galdo na ni lianpi” (Mang 16:13) a dingin kigingsak hi. Tuate khempeuh, Zeisu hong kumkik ciangin, ki susia gai ding hi (Mang 9:20). Gulpi, Satan a hih leh, kumtul bei ciangin ki susia siang ding hi (Mang 20:10). Hih khemna te in nasia lua ding a hih manin, mi tampi te in kisiatna lam teel ding uh hi (Mate 7:13).

Satan’ khemna te tel theih na’ng pilvang dingin, nihvei sitset hong kisam hi. (Mang 13:18; 17:9). Bang pilna hi ding hiam? James 1:5 na pan bang pilna i ngah thei diam?

FRIDAY                                                                                                                  Feb 22

Ngaihsut Beh Ding

Kidona lianpi laimai 518 – 530 sung a, Satan’ Thaang” thulu nei, E G White lai at na sim in.

Mangmuhna 12 na in, hun nunung ciang a. Pasian mite kiangah, Khazih leh Satan kidona hong telsak hi. Tuni a bangteng phukha a, a lauhuaizaw bangteng phukha lai ding cih hong theisak hi. Paul in zong, hun nunung ciangin, “Satan’ vangliatna tawh a gilopa hong pai in, lim leh na lamdang a pawlpawlte bawlding a, gitloh khemna a nam tuamtuam zangin, siatna a thuak ding mite a khem ding hi. Tua bang mite in, a suahtak na dingun, thuman sang nuamlo, deihlo uh a hihmanun, siatna a tuak uh hi” (2 Thess 2:9,10).

Mangmuhna in, Pasian muang a, mailam thu awlmawh ding hong hanthawn hi. Satan pen gal thahat mahmah leh pilvang mahmah hi napi, Khazih zo zolo (Mang 12 : 8) hi. Pasian’ mite a dingin, a beisa sung a Satan leh a vangliatna te a zocip khinpa tungbek mahah lam-etna ih nei hi. Ama’n zong a nungzuite tungah “a tawp dongin, kong ompih ding hi” (Mate 28:20) ci in hong kamciam zo hi.

KIKUP DING DOTNA TE

  1. Ei Adventist te, hun nunung a beibaang pawlpi i hihi. Hampha si hang. I mabaan te (Luka 12 : 48) en in. Eimau aituam gupna lungmuan omlo cih thei in bang kidop tuak hiam?
  • “Satan’ thu tam genlua ta hang. Amah vanglian mahmah taleh, A lianzaw gumpa hongpia Pasian tungah lungdam ing. I galpa thu gen in, thungen in, amah ngaihsun in i omom ciangin, ei sungah amah hong lian semsem hi. Bang hangin Zeisu’ thu gengen lo, ama vangliatna leh itna ngaihsunlo i hi hiam? Satan in ama vangliatlam i theih ding ut mahmah hi. Zeisu lamto zaw un. Ama tungah ki aap un. Amah en in, amah suunzaw un. EGWhite, Advent Review and Sabbath Herald, March 19, 1889.
  • Tapidawte in, Satan, bangci bangin lamto uh hiam? Thukhat ah, a vangliatna hi lo a, a hihtakpi na i niallohna in bangzah in lauhuai hiam?